Monday, July 02, 2007

Packaging Design เคยเข้าไปใน supermarket แล้วสังเกตดู package ของสินค้ากันบ้างหรือเปล่าว่ามีกี่แบบ และในแต่ละ package นั้นๆ มีข้อมูลอะไรบ้าง สิ่งที่เราสังเกตกันประจำก็คือ ยี่ห้อ ราคา วันหมดอายุ หรืออาจจะดูวิธีการใช้บ้าง แล้วแต่สินค้าที่เราเลือกซื้อ

Package ต่างๆ ที่เราหยิบเราจับ เราเห็น ล้วนแล้วแต่ผ่านกระบวนการออกแบบที่เรียกกันว่า Packaging Design มาอย่างดี โดยถือว่าเป็นทั้งศาสตร์และศิลป์ที่ซับซ้อนและละเอียดอ่อนมากอีกแขนงหนึ่ง จุดประสงค์ของ packaging design นั้นมีหลากหลาย อาทิเช่น ป้องกันสินค้า สื่อสารกับผู้ซื้อ ความสะดวก หยิบจับง่าย ความปลอดภัยและความสะดวกในการขนส่ง หรือแม้แต่เพื่อการตลาด

โดยทั่วไปแล้วจะแบ่ง packaging ออกเป็นสามชนิดหลัก คือ
1. Primary Packaging หรือ packaging ที่สัมผัสกับตัวสินค้าโดยตรง เช่น กระป๋องน้ำอัดลม หลอดยาสีฟัน กล่องผงซักฟอก ขวดน้ำพลาสติก
2. Seconday Packaging เป็นตัวที่อยู่เหนือ primary packaging ขึ้นมาอีกชั้นหนึ่ง บางครั้งเป็นตัวที่ช่วยทำให้ primary package หลายๆ ชิ้นอยู่รวมกันเป็นกลุ่ม ไม่หลุด ไม่กระจาย เช่น กล่องยาสีฟัน กล่องมาม่า (ซองมาม่าคือ primary package)
3. Tertiary Packaging โดยมากมีจุดประสงค์เพื่อการขนส่ง เช่น พาลเลท (pallets) หรือ stretch wrap

การออกแบบ packaging ในปัจจุบันให้ความใส่ใจกับเรื่องสภาพแวดล้อมมากขึ้น ดังเห็นได้จากกิจกรรม การเคลื่อนไหว จากบริษัทยักษ์ใหญ่ต่างๆ ทั่วโลก รวมไปถึงเจ้าพ่อค้าปลีก Wal-mart ดังที่ได้พูดถึงไปบ้างแล้ว

Model ที่คนนิยมพูดถึงกันก็คือ 3Rs ได้แก่ Reduce, Reuse และ Recycle แต่หากจะละเอียดกันลงไปอีก ก็มี model ที่ชื่อว่า waste hierachy ได้แก่ prevention, miminzation, reuse, recycling, energy recovery และ disposal โดยทางซ้ายมือจะเป็นตัวเลือกที่พึงปรารถนาที่สุด ลดหลั่นกันลงมา จนถึงตัวสุดท้าย ก็คือ disposal หรือทิ้งไปโดยไม่ได้นำกลับมาใช้ประโยชน์ใดๆ ถือเป็นการสิ้นเปลืองทรัพยากรโดยไม่จำเป็น

No comments: